آمستردام – از سال 1985، موزه مقاومت در اینجا نمایی از زندگی در هلند در طول جنگ جهانی دوم را با نمایش هایی که بر استقامت یک جنبش مقاومت در برابر ترور نازی ها و مبارزات روزانه برای غذا و امنیت متمرکز شده است، ارائه کرده است.
با این حال، در هفته‌های اخیر، موزه نمایش جدیدی را رونمایی کرده است که طراحی شده است تا فراگیرتر باشد و جزئیات و پیچیدگی تاریخ را نشان دهد.
لیزبث ون در هورست، مدیر موزه، در مصاحبه ای گفت که این نمایشگاه زندگی قربانیان و مجرمان، تماشاگران و مخالفان، “و همه چیز را به تصویر می کشد.” ما می خواستیم داستان همه مردم هلند را تعریف کنیم.
بنابراین علاوه بر توصیف زندگی Janny Brilleslijper، یک زن یهودی که از فرمان نازی ها برای ثبت “نژاد” خود امتناع کرد، این نمایش ها همچنین توجه را به جرارد مویمن، یک نوجوان هلندی که تحت تاثیر تبلیغات نظامی آلمان قرار گرفته بود، متمرکز می کند که ثبت نام کرد. تا با ارتش خود در جبهه خدمت کند.
آنها دو تا از تقریباً 100 عکس جدید و کوتاه در موزه هستند، از جمله یکی که بر ویم هنیکه تمرکز دارد، که رهبری یک تیپ «شکار یهودی» متشکل از شهروندانی را بر عهده داشت که به ازای هر شخصی که به نازی ها تحویل می دادند، دستمزد دریافت می کردند.
در کمال تعجب مقامات این موزه، که در هلندی به عنوان Verzetsmuseum شناخته می‌شود، تلاش آنها برای قالب‌بندی مجدد دیدگاه‌ها، اعصاب حساس بسیاری از هلندی‌ها را تحت تأثیر قرار داده است. برخی احساس می کنند که این نمایشگاه به اندازه کافی قهرمانی مقاومت را ترویج نمی کند. دیگران استدلال می کنند که نمی تواند به اندازه کافی بین رفتار خوب و بد تمایز قائل شود و هر یک را به عنوان نتیجه احتمالی فشارهای وحشتناک جنگ معرفی می کند.
این ناراحتی در نامه‌های اعتراض آمیز به موزه و مناظره‌هایی در انجمن‌های خبری و رسانه‌های اجتماعی که حتی قبل از افتتاح نمایشگاه در اول دسامبر آغاز شده بود، مشروح شده است.
در ماه نوامبر، ون در هورست به یک روزنامه هلندی گفت که اگرچه اصطلاح «قهرمان مقاومت» در حال تجدید حیات است، اما «به خوبی برای او نمی‌نشیند». چند روز بعد، در یک مصاحبه رادیویی که به صورت ملی پخش شد، کارلین متز، متصدی کتاب، گفت که ترجیح می‌دهد از استفاده از عبارت «قهرمانان مقاومت» خودداری کند، و از اصطلاح خنثی‌تر «مقاومت‌کنندگان» استفاده کند.
برخی از مردم فکر می کردند که موزه ارزش فداکاری مبارزان مقاومت هلندی را بی ارزش می کند. به زودی یک تصور نادرست – که اصطلاح “قهرمان” از موزه تبعید شده است – از طریق رسانه های اجتماعی به سرعت گسترش یافت.
یکی از وب‌سایت‌های خبری گزارش داد: «واکی‌ها چیز جدیدی ارائه کرده‌اند که باید لغو شود: اصطلاح قهرمانان مقاومت».
برخی از بازدیدکنندگان، از جمله بازماندگان هولوکاست و نوادگان مقاومت، از اینکه تجربیات نازی‌های هلندی در کنار تجربیات یهودیان هلندی که در اردوگاه‌های مرگ تبعید و به قتل رسیده بودند، مورد بررسی قرار گرفت، ناراحت بودند.
در کنار هم قرار گرفتن، نمایه کوتاهی از هانی شافت، یک مخالف، در کنار یکی از امیل رول، یک مامور نازی را نشان می دهد. شفت، دانشجوی حقوق با موهای قرمز، به یک واحد مقاومت مسلح پیوست که عملیات نظامی آلمان را خراب می‌کرد و نازی‌ها را تیرباران می‌کرد. رول، یک مامور با بازوی اطلاعاتی و نظارتی رایش، ماه ها را صرف شکار “دختری با موهای قرمز” کرد و در نهایت شفت را گرفت که به اعدام محکوم شد و تیرباران شد.
جلدا ربلینگ، که عمه‌اش جنی بریلسلیپر، یک مخالف یهودی و مادرش ربکا نیز از اعضای مقاومت بود – این دو زن از آخرین افرادی بودند که آن فرانک را زنده دیدند – این نمایشگاه را یک “رسوایی” توصیف کرد.
ربلینگ در نامه‌ای به موزه گفت: «سطح‌سازی» روایت‌ها برای بازدیدکنندگان این تصور را ایجاد می‌کند که «مقاومت‌کنندگان یهودی و غیریهودی، درست مانند شکارچیان و قاتلان یهودی، مردم عادی بودند». او با تلقی هر فرد به عنوان یک انسان خطاپذیر نوشت: «کل دوران جنگ به حالت خاکستری ناپدید می‌شود».
یک قطعه نظر در روزنامه NRC این کنار هم قرار گرفتن ها را “کاملا مشکوک” خواند.
مقامات موزه می‌گویند که در واقع تعداد بسیار کمی از عکس‌ها روی نازی‌ها متمرکز شده‌اند. آنها گفتند که قصد آنها این بود که از تفکر سفت و سخت و سیاه و سفید در مورد نحوه واکنش افراد به زندگی تحت اشغال خودداری کنند.
ون در هورست، کارگردان، در یک برنامه رادیویی ملی گفت: «ما فقط هیولا و قهرمان نداریم. “اصلا. مردم مردم هستند و شما سایه های زیادی بین خوب و بد، احتمالات و غیرممکن ها دارید.»
او در مصاحبه‌ای بعدی گفت: «ما تصاویر برخی از نازی‌ها، به‌ویژه نازی‌های هلندی را نشان می‌دهیم، زیرا آنها نیز بخشی از تاریخ ما هستند. جنبه‌های بد تاریخ را نیز باید در نظر گرفت.»
شعله ور شدن در اطراف نمایشگاه موزه منعکس کننده یک بحث طولانی تر در مورد واکنش هلندی ها به اشغال توسط نازی ها است که پنج سال در آنجا ماندند.
بلافاصله پس از درگیری، روایات هلندی اغلب بر عزم این کشور در زمان جنگ علیه مهاجمان نازی متمرکز بود. اما برخی از مورخان با توجه به حقایق هولوکاست هلندی، شهرت این کشور را به عنوان «ملت مقاومت‌کنندگان» بازنگری کرده‌اند.
هلند نسبت به هر کشور دیگری در اروپای غربی درصد بیشتری از جمعیت یهودی خود را از دست داد. نزدیک به 75 درصد یهودیان هلندی – در مجموع 102200 نفر – در طول جنگ تبعید و به قتل رسیدند، در حالی که در کشور همسایه بلژیک این تعداد نزدیک به 40 درصد و در فرانسه 25 درصد بود.
روکسان ون ایپرن، نویسنده کتاب «خواهران آشویتس»، داستان جانی و ربکا (لاین) بریلسلیپر، گفت: «اگر به نگرش ما نسبت به تاریخ خود نگاه کنید، همیشه این اختلاف بین دو طرف وجود داشته است. ، که به مخفی کردن ده ها یهودی در یک خانه اجاره ای کمک کرد.
ون ایپرن گفت: «یک طرف می‌گوید که ما نمی‌توانیم قضاوت اخلاقی را در گذشته انجام دهیم و شما باید به گذشته به شیوه‌ای بسیار ظریف نگاه کنید. در طرف دیگر افرادی هستند که می گویند، شما فقط باید حقایق را به مردم ارائه دهید. در این مورد، این نابودی کل یک جامعه است.»
او افزود: با شناسایی نکردن قربانیان و مجرمان، “شما تاریخ را خاکستری می کنید، بنابراین هیچ کس قربانی و هیچ کس مجرم نیست.”
مورخ بن برابر، محقق افتخاری در دانشگاه گلاسکو، گفت که از رویکرد موزه برای ارائه اطلاعاتی که «به مردم اجازه می‌دهد خودشان قضاوت کنند» حمایت می‌کند. او خاطرنشان کرد که برای هر موزه‌ای چالشی است که روایتی واحد از مقاومت هلندی ارائه کند، زیرا چیزی به نام مقاومت وجود ندارد.
او گفت: «یک جنبش متحد، یک سازمان عضویت واحد یا یک استراتژی مشترک وجود نداشت. در عوض، افراد، گروه‌ها و شبکه‌های مختلفی وجود داشتند که اشکال مختلفی از مقاومت را انجام دادند و همه این‌ها را نمی‌توان در یک نمایشگاه ارائه کرد.»
ون در هورست موافق بود که مقاومت هلندی پراکنده بود، “اما برخی از مردم ممکن است تعجب کنند که مقاومت بیش از آنچه آنها تصور می کردند وجود داشت.” با این حال، او گفت، موزه به دنبال این بود که نشان دهد که مقاومت در برابر نازی ها دشوار است. او گفت: «در مواجهه با یک رژیم دیکتاتوری تهدید کننده، عمل کردن آسان نیست.
او افزود: «گاهی اوقات مردم خیلی راحت قضاوت می‌کنند، در گذشته. آنها می گویند، “باید افراد بیشتری در مقاومت شرکت می کردند” و “آنها به اندازه کافی انجام ندادند.” البته درست است که به اندازه کافی انجام ندادند، اما انجام آن به اندازه کافی آسان نبود. اگر می خواستی وارد مقاومت شوی، باید برای مردن آماده می شدی.»
ماری وارسانی، یکی از اعضای یک گروه یهودی فعال عدالت اجتماعی، Oy Vey Acts، گفت که موزه ممکن است توجیهات زیادی برای عدم مقاومت در برابر آزار و اذیت، تبعید و قتل ارائه کرده باشد.
وارسانی که یک تور پیاده روی تاریخی مبتنی بر اپلیکیشن را با موضوع مقاومت یهودیان در آمستردام ایجاد کرد، گفت: “من تلاش برای پیچیدگی را می بینم، اما هزینه دارد.” “در نهایت، سخت است که بدانیم آنها چه می گویند یا چیزی می گویند یا خیر.”
کیس ریبنز، محقق موسسه NIOD برای مطالعات جنگ، هولوکاست و نسل کشی، در آمستردام، که بر فرهنگ حافظه عامه پسند جنگ جهانی دوم تمرکز دارد، گفت که او احساس نمی کند که موزه بر دیدگاه های نازی ها تاکید زیادی داشته باشد.
او در مصاحبه ای گفت: “من شک دارم که کسی از آن دور شود و بگوید “من واقعاً دیدگاه نازی ها را می بینم.” علیرغم بار بیش از حد دیدگاه ها، کاملاً واضح است که جنگ تجربه بسیار بدی بود، حمله ای به دموکراسی و کثرت.
Jaïr Stranders، مدیر هنری برنامه‌ای که به مناسبت جنگ جهانی دوم برگزار می‌شود، گفت که از روش موزه برای ارائه اطلاعاتی که مردم را به چالش می‌کشد تا در مورد اینکه چگونه ممکن است به ترسی که نازی‌ها القا می‌کردند پاسخ دهند، قدردانی می‌کند.
استرندرز، که هر ساله با جوانان در پروژه تئاتر کار می کند، گفت که رویکرد موزه تفکر مستقل را تشویق می کند.
او گفت: «این به جوانان کمک می کند تا خودشان درباره این تصمیمات فکر کنند. من 10 سال با بچه‌ها کار کرده‌ام و می‌دانم که از این طریق به آنها می‌رسی. بهتر از این است که بگوییم: این درست است و این اشتباه است.»
ون در هورست گفت که از شدت انتقادهایی که او و موزه دریافت کرده اند شگفت زده شده است.
او گفت، یک نفر پیش بینی کرده بود که بلافاصله پس از جنگ، او را همکار معرفی کرده و اعدام می کنند.
او گفت: “این ناراحت کننده است و من برای آن آماده نبودم.”
از سوی دیگر، او گفت که تبلیغات منفی بسیاری از مردم را به دیدار و قضاوت واداشته است. او گفت: «به طور کلی، بازخورد مثبت بسیار بیشتر از انتقاد است.
ون در هورست گفت که وظیفه موزه ارائه یک داستان ساده در مورد درست و غلط نیست، بلکه ارائه طیف کامل اطلاعات به مردم است و اجازه می دهد آنها نتیجه گیری کنند.
او گفت که ممکن است پیام اصلی نمایشگر به صراحت بیان نشده باشد، اما مردم اگر نگاه کنند می توانند آن را پیدا کنند.
او گفت: “شما نمی توانید از همه انتظار مقاومت داشته باشید.” این چیزی است که ما نشان می دهیم. به همین دلیل است که در وهله اول باید از توتالیتاریسم جلوگیری کنیم. ما باید از دموکراسی و حاکمیت قانون خود دفاع کنیم.»
